Ку шухӑша республикӑн вице-премьерӗ Алла Салаева палӑртнӑ.
Нумаях пулмасть «ТЭФИ-Регион» Пӗтӗм Раҫҫейри кӑҫалхи конкурса пӗтӗмлетнӗ. Тӗп парнене, «Орфея» статуэткӑна, «Тӑван ҫӗршыв мӗнрен пуҫланать» фондӑн президентӗнчен Виталий Баевран, «Чӑваш Ен» патшалӑхӑн телевиденипе радиокомпанийӗн ятарлӑ корреспондентӗнчен Валентина Поливцеваран тата Наци телерадиокомпанийӗн операторӗнчен Андрей Спиридоновран тӑракан пултарулӑх ушкӑнӗ ҫӗнсе илнӗ. Вӗсен «Отсюда – к родному дому» ӗҫӗ «Телевиденин документлӑ фильмӗ» номинацире чи лайӑххи пулса тӑнӑ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ҫӗнтерӳҫӗ-проект авторӗсемпе Чӑваш Енӗн вице-премьерӗ Алла Салаева тата информаци политикин министрӗ Александр Иванов тӗл пулнӑ.
Виталий Баев тӳре-шара «Нарспи» аудиокӗнекепе те паллаштарнӑ. Ӑна «Тӗнче литературин архивӗ» издательствӑпа «Шупашкарти вулавӑшсен пӗрлешӗвӗ» муниципалитет учрежденийӗ пӗрле пулса кӑларнӑ.
Алла Салаева «Нарспие» халӑх патне ҫитерме пулӑшма хатӗррине пӗлтернӗ. Ун пек майсенчен пӗри вӑл — аудиокӗнекен вырӑсла тата чӑвашла варианчӗсене шкулсенче тата ача пахчисенче вӗрентни.
«Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин Шупашкар районӗнчи уйрӑмӗнче ӗнертенпе улшӑну пулса иртнӗ. Ҫапла пӗлтернӗ паян ҫурҫӗр иртни пӗр сехет хыҫҫӑн «Контактра» халӑх тетелӗнчи «Кӳкеҫ поселокӗн халӑх канашӗ» ушкӑн.
Асӑннӑ партин районти уйрӑмӗн ертӳҫи пулса унччен тӑрӑшнӑ Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхне Георгий Егорова обществӑлла ҫав яваплӑхран хӑтарнӑ-мӗн.
Хыпарта ҫакӑ авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче иртнӗ суйлавра «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти муниципалитет шайӗнче хӑйне начар енчен кӑтартнипе ҫыхӑнма пултарнӑ тесе тӗшмӗртеҫҫӗ. Георгий Иванович кандидатуринчен парти тепӗр сӑлтава пула хӑтӑлас темен-ши тесе пуҫ ватакансем те пур-мӗн. Ку версие ӗненсен, Георгий Иванович Кӳкеҫри «Крепыш» ача пахчине тунӑ чух тӗрӗс мартарах йышӑнусем тума пултарнӑ. Асӑннӑ ача пахчине хӑпартассипе ҫыхӑннӑ ӗҫ-хӗле Федерацин хӑрушсӑрлӑх служби тӗрӗслет имӗш.
ЧР Правительстви ача пахчинчи тӳлеве ӳстернӗ. Ҫакна черетлӗ канашлура йышӑннӑ. Хака мӗншӗн ӳстернӗ? Чиновниксем ҫакна апатлану хакӗ хӑпарнипе ҫыхӑнтараҫҫӗ.
ЧР вӗренӳ министрӗ Владимир Иванов пӗлтернӗ тӑрӑх, 12 сехетлӗхе ҫӳрекен ачасемшӗн кунне 70–100 тенкӗ тӳлемелле пулӗ. 10 сехетлӗхе пыракансен 55–90 тенкӗ кӑларса хумалла.
Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Шупашкар районӗсенче 12 сехетлӗ режимлӑ ача пахчисенче 70 тенкӗрен йӳнӗрех пулӗ. Канаш, Хӗрлӗ Чутай, Ҫӗмӗрле районӗсенче 10 сехетлӗ режимшӑн 50 тенкӗрен сахалрах кӑларса хумалла.
Шупашкарти «Калейдоскоп» ача пахчи лицензисӗрех ӗҫленӗ. Инкек пулмасан телей пулмастчӗ теҫҫӗ те, те ҫавӑн пек каламалла ӗнтӗ. Ача пахчинче пӗр шӑпӑрлан аманни пирки унӑн ашшӗ-амӑшӗ прокуратурӑна пӗлтернӗ.
2014 ҫул вӗҫӗнче уҫӑлнӑ ача пахчи вӗренӳ тата ача правине хӳтӗлессипе ҫыхӑннӑ саккунсене кӑнттаммӑн пӑснӑ. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ прокуратура тӗрӗслевӗ. Пуринчен ытла тӗлӗнтерекенни — ача пахчин ӗҫлеме ирӗк (лицензи) те пулман-мӗн.
Тӳре-шаран чӗлхипе каласа каяс килменрен кӑлтӑксене кунта асӑнса тӑмӑпӑр. Маларах каланӑ икӗ ҫулхи ача ахальтен аманнӑ. Ҫав инкек хыҫҫӑн та ача пахчинче тивӗҫлӗ пӗтӗмлетӳ туман. Ача-пӑча лаптӑкӗнче ӳксе ыраттарасран ятарлӑ сий сарман. Унта икӗ ҫулхисене выляма юрӑхсӑр япаласем пулнӑ.
Прокуратура тӗрӗсленӗ тӑрӑх надзор органӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрхаттару хучӗ шӑрҫаланӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн яваплисене административлӑ майпа явап тыттарнӑ, ача пахчи лицензи илме хутсем тӑратнӑ.
Ачасем плитапа усӑ курма, салат хатӗрлеме, кукӑль пӗҫерме вӗренеҫҫӗ. Ку Шупашкарти 169-мӗш ача пахчинче.
Мастерскойне аслисем валли пекех хатӗрленӗ. Унта ҫӳрекенсем 4 ҫултах салат валли турама, бутербродсем хатӗрлеме, кукӑль таврашӗ пӗҫерме пӗлеҫҫӗ. Ачасем хӑйсем те рецептсем хатӗрлеҫҫӗ. Вӗсем ача пахчин рецепт кӗнекисене те кӗреҫҫӗ.
Ачасем кунта ҫӗҫӗ таврашне мӗнле тытмаллине те вӗренеҫҫӗ. Хӑрушсӑрлӑх техникине, тӗпелте хӑйсене мӗнле тытмаллине лайӑх пӗлеҫҫӗ вӗсем.
7-ри Карина Васильева ача пахчинче бутерброд тума вӗреннӗ те унпа килтисене те хӑналанӑ. Халӗ вӑл аслисене тӗпелте ытларах пулӑшма тӑрӑшать.
Кунашкал мастерскойсем Шупашкарти тепӗр тӑватӑ ача пахчинче тунӑ. Ку вӗсене ӑсталӑхне аталантарма пулӑшать.
Кӗрхи хитре кунсем вӗҫленсе пыраҫҫӗ, ҫавӑнпа ачасем ҫулҫӑсенчен, ытти япаласенчен хитре хатӗр-хӗтӗрсем ӑсталаҫҫӗ. Ача пахчисене ҫӳрекен шӑпӑрлансем те ашшӗ-амӑшӗпе пӗрле темӗн те тума юратаҫҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрринчи «Пилеш» ача пахчинче кӗрхи курав иртнӗ. Вӑл «Чудинки из корзинки» (чӑв. Карҫинккари тӗлӗнтермӗшсем) ятлӑ. Ӑна ачасем ватӑсен кунне халалланӑ.
Курав ҫак номинацисемпе иртнӗ: «Улма-ҫырла бумӗ» (улма-ҫырларан тунӑ япаласем), «Сеньор Помидор патӗнче — хӑнара», «Очей очарование» (кӗрхи картинӑсем, панно, аппликаци), «Самоделки чудеса» (ҫутҫанталӑк материалӗнчен тунӑ композици), «Золотые руки воспитателя».
Куравра ачасемпе ашшӗ-амӑшӗ, воспитательсем хатӗрленӗ чылай ӗҫ пулнӑ. Вӗсем халӗ ача пахчин музейӗнче вырӑн тупнӑ.
Сӑнсем (17)
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Шупашкар администрацийӗн канашлӑвӗ иртнӗ. Унта ача пахчисем, ҫулсем тӑвас ӗҫе сӳтсе явнӑ.
Администраци сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ Шупашкарти «Финн айлӑмӗ» микрорайонта тата Богдан Хмельницкий урамӗнче 200 тата 240 вырӑнлӑ ача пахчисем хута каяҫҫӗ. «Октябрь: 50 ҫул» урамӗнче ача пахчине юсаҫҫӗ. Унта стенасене тата маччана ҫӗнетеҫҫӗ, сантехника тата вентиляци улӑштараҫҫӗ.
Кунсӑр пуҫне Сосновка поселокӗнче 150 вырӑнлӑ ача пахчи тумашкӑн проектпа смета документне хатӗрлеҫҫӗ.
Шупашкарта ҫулсене хӑҫан туса пӗтересси те паллӑ. Вӗсене сивӗсем пуҫланиччен туса пӗтерӗҫ. Халӗ Богдан Хмельницкий, Ярославль, Энгельс урамӗсенче ҫулсене юсаҫҫӗ.
Шупашкарти 137-мӗш ача пахчинче нумай функциллӗ кану вырӑнӗ пур. Халӗ ачасем тӑрӑллӑ сцена ҫинче выляма, фонтанпа киленме, сак ҫине ларса канма пултараҫҫӗ. Кун пекки нихӑш ача пахчинче те ҫук.
Пултарулӑх бульварӗнче вулавӑш, спорт лапамӗ, театрзациленӗ мастерской та пур. Ачасен тантӑшӗсемпе ытларах хутшӑнас килнине палӑртаҫҫӗ воспитательсем. Анчах вӗсен карта тулашне тухма юрамасть. Халӗ сцена ҫинче уявсем те йӗркелеме тытӑнӗҫ. Воспитательсем ытти ача пахчинчи тата шкулсенчи шӑпӑрлансене те чӗнме хатӗр.
Ку сцена ҫинче ачасем хӑйсене артистсем пекех туйӗҫ. Пӗчӗкскерсем сцена ҫине хӑпарса сӑвӑ вулама тӑрӑшаҫҫӗ. Ушкӑнра вӗсем хӑйсене ирӗклӗ тытаймаҫҫӗ, кунта вара вӑтанмаҫҫӗ.
Кунта куҫ япӑх куракан ачасем ҫӳреҫҫӗ. Специалистсем палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсен юрлас ӑсталӑхӗ пысӑк. Ҫакна хӑш-пӗр ашшӗ-амӑшӗ те ҫирӗплетет. Ку ача пахчинче сывӑ шӑпӑрлансем валли те ушкӑнсем уҫнӑ.
Чӑваш Енре социаллӑ пулӑшу малалла аталанать. Шупашкарта ветерансем валли «Ача пахчи» ӗҫлеме тытӑннӑ. Урамсене вара социаллӑ патруль тухнӑ.
Ветерансем валли ӗҫлекен «Ача пахчи» ватӑсене пӑхма пулӑшать. Чылай чухне ҫемье ватӑсене тивӗҫлӗ пӑхма пултараймасть. Хӑшӗ-пӗрин вӑхӑчӗ, тен, ҫук. Кун пек чухне ветерансене «Ача пахчинче» хӑварма пулать.
«Ача пахчинче» ватӑсене лайӑх пӑхаҫҫӗ. Вӗсемпе тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ: экскурсисем, занятисем, тренингсем йӗркелеҫҫӗ. Вӑл ирхи 8 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен ӗҫлет. Канмалли кунсенче тата уявсенче ӗҫлемест.
«Ача пахчинче» ватӑ ҫынсене, сусӑрсене йышӑнаҫҫӗ. Шупашкар урамӗсенче социаллӑ патруль ӗҫлет. Социаллӑ ӗҫченсем, участковӑй тухтӑрсемпе полицейскисем, опекӑпа попечительлӗх органӗн элчисем, Комплекслӑ центрти хӗрарӑмсен канашӗн элчисем ватӑсене пулӑшу кӳрсе ҫӳреҫҫӗ. Вӗсем 18 ҫул тултарман ачана ӳстерекен япӑх пурӑнакан ҫемьесене, ватӑсемпе сусӑрсем патне ҫитеҫҫӗ.
Информаци коммуникацийӗсен «Танлаштарӑм» (Рейтинг) центрӗ ҫӗршыври регионсене ертсе пыракансен утӑ-ҫурла уйӑхӗсенчи ӗҫне хакланӑ. Унта Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев унчченхи 25-мӗш йӗркерен 21-мӗшне йышӑннӑ.
Михаил Игнатьев ҫӳлерех картлашка йышӑннине хаклакансем республикӑра усламҫӑсем валли лайӑх условисем туса панине, демографи тӑрӑмне, ҫӗнӗ шкулсемпе ача пахчисем уҫӑлнине, сывлӑх сыхлавӗ енӗпе лару-тӑру аваннине палӑртаҫҫӗ.
Танлаштарӑма йӗркеленӗ чух, чӑн та, уҫӑ ҫӑлкуҫри материалсемпе тата регионсенчи тата ҫӗршыв шайӗнчи экспертсен шухӑшне те усӑ курнӑ-мӗн.
Маларах Чӑваш Ен инвестици климачӗ енӗпе ҫӗршывра тӑххӑрмӗш вырӑн йышӑннӑччӗ. Кун пирки Раҫҫей Президенчӗ Питӗрти экономика форумӗнче палӑртнӑччӗ.
+15.3 °C